Powszechna, ale groźna bakteria
Toksyny Bacillus thuringiensis - Mikroskop Elektronowy
Bacillus thuringiensis, lub Bt, jest najpowszechniej stosowanym insektycydem na świecie w rolnictwie ekologicznym: sam stanowi prawie 95% biopestycydów. Odkryta na samym początku XX wieku, a od lat pięćdziesiątych stosowana w rolnictwie i uprawie winorośli, Bacillus thuringiensisBacillus Turyngii jest bakterią tlenową naturalnie występującą w glebie, wodzie, powietrzu i na ulistnieniu roślin (czyli prawie wszędzie w przyrodzie: mówimy wtedy o wszechobecnych bakteriach). Bacillus ma postać pręcika o długości 5 mikrometrów i szerokości 1 mikrometra, zaopatrzonego w wici. Jest śmiertelny dla wielu owadów (Lepidoptera, Coleoptera i niektórych Diptera): Bacillus thuringiensis jest zatem sprzymierzeńcem ogrodnika, który chce uniknąć chemicznych środków owadobójczych, zarówno w ogrodach ozdobnych, jak i ekologicznych.
Jak działa Bacillus thuringiensis?
Specyfika Bacillus thuringiensis wynika to z jego zdolności do syntezy i wydalania kryształów białka, które są toksyczne dla niektórych owadów. Kryształy te, złożone z białek, są również nazywane toksynami Bt lub Cry: po spożyciu przez owady (zwykle podczas stadiów larwalnych) kryształy spotykają się w jelicie środkowym owadów w środowisku alkalicznym, które powoduje ich rozpuszczenie. ich przekształcenie w toksyczne białka. Białka te reagują ze ścianą jelita owada: niszcząc tworzące ją komórki, wykopują w ścianie dziury. Dwie konsekwencje dla owada: przestaje żerować w ciągu kilku godzin po połknięciu, a bakterie naturalnie obecne w jelicie (=flora jelitowa owada), jak również bakterie Bt, rozprzestrzeniają się w organizmie i powodują sepsę, która jest uogólniona infekcja. Owad umiera w ciągu kilku dni.
Wykorzystanie Bt
Biologiczne insektycydy na bazie Bacillus thuringiensis można kupić w centrach ogrodniczych: występują w postaci zwilżalnego proszku. Po rozcieńczeniu w wodzie roztwór należy spryskać na całe liście rośliny, która ma być poddana zabiegowi, upewniając się, że pokryje wszystkie napowietrzne części (liście i łodygi). Generalnie zaleca się powtórzenie zabiegu 8 do 10 dni później (w celu wyeliminowania larw z nowego wylęgu), w razie potrzeby kilka razy.
Toksyna niszczona przez promienie ultrafioletowe ma bardzo niską remanencję: traci skuteczność kilka godzin po aplikacji. Wpływ produktu na środowisko jest więc ograniczony (należy jednak unikać zabiegów w okresie kwitnienia, gdy rośliny nawiedzają owady pomocnicze, takie jak pszczoły… i motyle, szkodliwe lub nie). Wada: Bt nie może być stosowany jako leczenie zapobiegawcze.
Na jakie pasożyty działa Bacillus thuringiensis?
Istnieje kilka szczepów (lub serotypów) Bt, które umożliwiają preferencyjną walkę z określoną grupą owadów, w zależności od charakteru syntetyzowanej toksyny. Nie wchodząc w szczegóły powiedzmy, że zabiegi oparte na Bacillus thuringiensis są skuteczne w przypadku ataku:
Gąsienica motyla kapusty
- Gąsienice Lepidoptera: ćmy owocowe, ćmy, piérides, zeuzère (jak tylko się wylęgną), ćma jabłoniowa z jabłek i gruszek (zanim młode larwy wejdą w owoce, czyli na etapie wędrówki, który trwa od 2 do 5). dni), ćmy por, ćmy oliwkowe, ćmy… wskazane jest leczenie jak najszybciej, gdy tylko pojawią się młode gąsienice. Należy zauważyć, że miniarki generalnie nie mogą być wyeliminowane za pomocą Bt, ponieważ żywią się w grubości liścia, a nie na powierzchni: produkt nie może do nich dotrzeć.
- Chrząszcze i ich larwy: chrząszcz liliowiec, stonka ziemniaczana …
- Diptera: muchy, komary (szczególnie interesuje się zdrowiem człowieka, np. w walce z malarią; mniej zastosowań w rolnictwie i ogrodzie).
A co z GMO Bt?
GMO Bt to rośliny (a więc transgeniczne), których genom został zmodyfikowany poprzez dodanie jednego lub więcej genów kodujących toksynę normalnie syntetyzowaną przez bakterie Bacillus thuringiensis. Rośliny te, podobnie jak bakterie Bt, są zatem zdolne do syntetyzowania toksyny Bt we wszystkich swoich tkankach (liście, łodygi, kwiaty, a zatem pyłek, korzenie). Korzyść: ponieważ roślina wydziela własny środek owadobójczy, nie ma sensu traktować przez rolnika niektórych owadów (gąsienic). Wady: nagromadzenie toksyny Bt w środowisku (w szczególności w glebie i wodzie, gdzie promienie UV nie mogą jej zniszczyć), a także stałe narażenie owadów, szkodliwych lub pożytecznych, na toksynę, co implikuje wpływ na bioróżnorodność , ale także pojawienie się odporności u docelowych owadów.
