Objawy
Ta elegancka ćma o białych skrzydłach usianych małymi metalicznymi, niebieskoszarymi plamkami jest jednym z najbardziej przerażających szkodników sadów i parków miejskich w południowych regionach. Występuje również dalej na północ, ale jego cykl rozwojowy trwa wtedy dwa lata zamiast jednego, co ogranicza porażenie. Może atakować dużą liczbę drzew i krzewów owocowych lub ozdobnych, w szczególności jabłoni, gruszy, śliwy, czereśni, oliwek, pigwy, porzeczki czarnej, porzeczki, cytrusów, winorośli… Jest to ksylofag, zjadacz drewna i najgorszy, ponieważ atakuje żywe drewno. Gąsienica kopie galerię pośrodku więdnących gałęzi. Jedna gąsienica wystarczy, aby zabić bardzo młode drzewo, a trzylatki mogą stracić część swojej ramy. Silnie rosnące drzewa lepiej się bronią, ale te ataki osłabiają je, jeśli są stare, zwłaszcza w przypadku suszy.
Rozpoznaj to
Zeuzera pyrina to lepidopteran z rodziny Cossidae, która obejmuje inne rośliny drążące drewno, takie jak trafnie nazwany Gâte-bois. Rozpiętość skrzydeł dorosłego osobnika może sięgać 6 centymetrów u samicy, 4 centymetrów u samca. Jego wygląd jest niezwykły: klatka piersiowa pokryta długimi białymi włoskami z trzema szaroniebieskimi plamami z każdej strony. Liczne plamki tego samego koloru pokrywają cienkie, prawie przezroczyste białe skrzydła, które pokrywają szary odwłok, gdy motyl jest w spoczynku. Ten ładny motyl ma niestety potomstwo tak liczne, jak potężne: larwy jedzące drewno o długości od 5 do 6 centymetrów, jasnożółte, z licznymi czarnymi kropkami na każdym segmencie i czarną głową.
Droga życia
Dorosłe motyle wylatują od czerwca do sierpnia, ale ich żywotność jest bardzo krótka (8 do 10 dni) i przeznaczona wyłącznie do rozmnażania. Samica rzeczywiście może złożyć ponad 1000 jaj, które składa grupami na drzewach, w szczelinach lub starych chodnikach, czasami także w ziemi. Jaja jajowate, jasnożółte do łososiowego, jaja nie przekraczają 1 milimetra, a ich wysiadywanie trwa od 7 do ponad 20 dni.
Podczas wykluwania gąsienice najpierw pozostają zgrupowane w jedwabistym kokonie, a następnie rozpraszają się i wspinają na końce gałęzi. Następnie schodzą i zaczynają wycinać zęby na młodych organach: gałązkach, żądłach, torebkach, czasami szypułce i żyłkach liści. Następnie wnikają niżej w gałęzie, kopiąc wznoszące się galerie i schodząc z zewnątrz, czasami wieszając się na jedwabnej nici.
Po kilku migracjach tego typu mogą atakować gałęzie cieśli i pień. O ich obecności świadczą niewielkie skupiska trocin i żółte odchody przy wejściu do otworów penetracyjnych. Wiosną larwa kontynuuje wiercenie w środku gałęzi przed przepoczwarczeniem.
Środki walki
Niestety jest ich niewiele, ponieważ okres wypuszczania dla dorosłych jest bardzo krótki i obejmuje kilka miesięcy. Jeśli chodzi o gąsienice, przez większość czasu są dobrze osłonięte w sercu lasu.
Naturalni wrogowie węgorza (ptaki, błonkoskrzydłe) nie wydają się być wystarczająco skuteczni w przypadku silnej obecności. Na obszarach podmiejskich, w regionach, gdzie jest bardzo obecny, unikaj sadzenia sadu w pobliżu latarni, która przyciąga mole.
W małym sadzie bardzo uważne monitorowanie może wykryć pierwsze ataki młodych larw i leczyć Bacillus thuringiensis (BT) w celu ograniczenia inwazji. Ale uważaj na gąsienice, które przetrwają! Trzeba będzie udać się i upolować je na dole ich chodników z drutem (skierowanym do góry) od otworu wejściowego i zanim będzie za późno. Zrób to samo z uschniętymi gałęziami, które ściąłeś, lub natychmiast je spal.
Czy feromony zapewnią rozwiązanie? To nie jest pewne. Pułapkowanie zostało przerwane, ponieważ atrakcyjność pułapki spowodowała zwiększone obrażenia. Techniki zakłócania matek, które mają na celu zapobieganie kojarzeniu się dorosłych, przyniosły dobre rezultaty w Hiszpanii, Grecji i we Włoszech po 4 latach wśród profesjonalistów nieorganicznych. Od kilku lat są testowane w Grab (grupa badawcza rolnictwa ekologicznego). Wiąże się to z zawieszaniem małych dyfuzorów feromonów z listowia drzew w wystarczającej ilości, aby całkowicie zakłócić węchowe komunikaty motyla. Konieczne jest przestrzeganie pewnego zagęszczenia, a także instalowanie go na okolicznych żywopłotach. Operacja jest kosztowna i zarezerwowana dla dużych sadów. Jego skuteczność w sadach ekologicznych nie została w pełni ustalona i nie została jeszcze zatwierdzona.
Wydaje się, że w tej chwili nic nie wychodzi od strony kontroli biologicznej. Amator jest na razie sprowadzony do czujności i… do majsterkowania, kawałkiem drutu.
Antoine Bosse-Platière, 4 pory roku w ekologicznym ogrodzie
>> Czytaj także: Szkodniki i choroby wiosny w ogrodzie
